Opracował Grzegorz Marcin Kuta

Grzegorz Marcin Kuta (ur. 1974) - absolwent Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Antropolog kultury i eseista. Publikował w „Krasnogrudzie”, „Sprawach politycznych”, „Hybris”, „HA!arcie” oraz w pracy zbiorowej Oblicza gnozy (Kraków 2000). Zajmuje się refleksją nad stanem kultury zachodnioeuropejskiej, podejmowaną w przestrzeniach współczesnej literatury filozoficznej (Cioran, Céline, Houellebecq). Mieszka w Krakowie.
Kontakt: g.m.kuta@poczta.fm 

I. Bibliografia polskojęzyczna

Książki Ciorana przełożone na język polski

— Na szczytach rozpaczy, przeł. I. Kania, Oficyna Literacka, Kraków 1992.

— Upadek w czas, przeł. I. Kania, Oficyna Literacka, Kraków 1994.

— Zły demiurg, przeł. I. Kania, Oficyna Literacka, Kraków 1995.

— O niedogodności narodzin, przeł. I. Kania, Oficyna Literacka, Kraków 1996.

— Historia i utopia, przeł. M. Bieńczyk, Instytut Badań Literackich, Warszawa 1997.

— Ćwiczenia z zachwytu, przeł. J. M. Kłoczowski, Czytelnik, Warszawa 1998.

— Rozmowy z Cioranem, przeł. I. Kania, Wydawnictwo KR, Warszawa 1999.

— Pokusa istnienia, przeł. K. Jarosz, Wydawnictwo KR, Warszawa 2003.

— Święci i łzy, przeł. I. Kania, Wydawnictwo KR, Warszawa 2003.

Inne ważniejsze teksty Ciorana dostępne w języku polskim

— Dogodności i niedogodności wygnania, przeł. W. Gombrowicz, „Kultura” 1952, nr 6, s. 3-6.

— Nowi bogowie, przeł. A. Bartling, „Twórczość” nr 10, 1969.

— Kilka spotkań, przeł. P. Kamiński, „Twórczość” 1977, nr 6, s. 101— 105.

— Aforyzmy i myśli, przeł. C. Rowiński, „Literatura na świecie” 1978 , nr 2.

— Styl jako przygoda, przeł. C. Rowiński, „Literatura na świecie” 1978, nr 2.

— Mechanizm utopii, przeł. J. Ugniewska, „Odra” 1983, nr 7-8, s. 38— 41.

— Po końcu historii, przeł. M. Szybist, „Zdanie” 1983, nr 4, s. 8-11.

— Czy diabeł jest sceptykiem?, przeł. K. Zabłocki, „Literatura na świecie” 1990, nr 11, s. 256-262.

— Zarys rozkładu (fragmenty), przeł. K. Zabłocki, „Literatura na świecie” 1990, nr 11, s. 210-221.

— Groza i śmieszność, przeł. K. Zabłocki, „Literatura na świecie" 1990, nr 11, s. 242— 245.

— Nieoswobodzony (fragmenty), przeł. K. Zabłocki, „Literatura na świecie" 1990, nr 11, s. 263— 269.

— Spotkania z samobójstwem (fragmenty), przeł. K. Zabłocki, „Literatura na świecie" 1990, nr 11, s. 270— 275.

— Dwie prawdy, przeł. K. Zabłocki, „Literatura na świecie" 1990, nr 11, s. 246— 254.

— O zaletach wygnania, przeł. K. Zabłocki, „Literatura na świecie" 1990, nr 11, s. 222— 226.

— Kilka ślepych zaułków: list do młodszego kolegi, przeł. K. Zabłocki, „Literatura na świecie" 1990, nr 11, s. 227— 241.

— Aforyzmy, zamyślenia..., przeł. K. Zabłocki, „Literatura na świecie" 1990, nr 11, s. 276— 281.

— Zarys dekompozycji, przeł. W. Rochowska, „Odra" 1992, nr 6, s. 28— 31.

— Portret cywilizowanego, przeł. Ireneusz Kania, „Twórczość" 1993, nr 8 s.87— 95.

— Aforyzmy, przeł. J. Ugniewska, Czytelnik, Warszawa 1993.

— Valéry wobec swoich idoli, przeł. J. M. Kłoczowski, „Twórczość" 1994, nr 10, s. 75— 84.

— Francis Scott Fitzgerald i jego doświadczenie pascalowskie, przeł. J. M. Kłoczowski, „Res Publica Nowa" 1994, nr 12, s. 30— 32.

— Myśli zduszone, przeł. L. M. Lesiewicz, „Nowy Nurt" 1995, nr 14, s. 8— 9.

— Wyznanie; Weiringer; Beniamin Fondane; Joseph de Maistre — — szkic o myśli reakcyjnej; Czytając dziś..., przeł. J. M. Kłoczowski, "Zeszyty Literackie" 1996, nr 2, s. 38— 47.

— Rosja i wirus wolności, przeł. M. Bieńczyk, „Rzeczpospolita" 1997, nr 51, s. 13— 18.

— Z nie wydanych zeszytów, przeł. M. Ochab, „Zeszyty Literackie" 1998, nr 3, s. 56— 62.

— Piekło ciała. List do wydawcy, przeł. M. L. (M. Ochab), "Zeszyty literackie" (Paryż), nr 25.

— Rosja i wirus wolności, przeł. M. L. (M. Ochab), "Zeszyty literackie" (Paryż), nr 9.

— Życie wreszcie spełnione (W hołdzie Mircei Eliademu), przeł. I. Kania, [w:] M. Eliade, Świętojańskie żniwo, przeł. I. Kania, Wydawnictwo Literackie / Oficyna Literacka, Kraków 1991.

Ważniejsze komentarze myśli Ciorana w języku polskim

— Beisseau Pierze-Yves, Reichmann Edgar, Lüceanu Gabriel, Przypadek Ciorana, „Zeszyty Literackie” 1996, nr 2, s. 101— 114.

— Bieńczyk Marek, Herezja i melancholia, [w:] E. M. Cioran, Historia i Utopia, Warszawa 1997, s. 93-116.

— Budrecki Lech, „Medytacje" i literatura, „Literatura na świecie" 1978, nr 2, s. 142-151.

— Chawziuk Tadeusz, Cioran do śmiechu, „Nowy Nurt” 1996, nr 6.

— Dzień Mirosław, Po tej i tamtej stronie Boga (Cioran — Merton), „Kresy” 1997, nr 4, s. 30-34.

— Fejtö F., E[mil] M[ichel] Cioran, wątpię więc jestem, przeł. M. L. (Maryna Ochab), „Zeszyty Literackie” 1996, nr 2, s. 87-90.

— Filek Janina, Słów kilka o ostatnim z potężnej gromadki Rumunów, „Kwartalnik Filozoficzny” 1997, z. 2, s. 65-79.

— Gombrowicz Witold, Dziennik 1953-1956, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1988, s. 64-68.

— Jerzak Katarzyna, Potwarz i wygnanie. Witold Gombrowicz i Emil M. Cioran, [w:] Grymasy Gombrowicza. W kręgu problemów modernizmu, społeczno-kulturowej roli płci i tożsamości narodowej, red. E. Płonkowska-Ziarek, przeł. J. Margański, Universitas, Kraków 2001, s. 205-240.

— Jóźwiak Krzysztof, Emil Mroczny, „Nowa Krytyka” nr 13, s. 139— 162.

— Kania Ireneusz, Cioran, albo o anachronizmie mądrości, [w:] E. M. Cioran, Zły demiurg, Kraków 1995, s. 121-132.

— Kania Ireneusz, Nihilista pielgrzymujący, [w:] E. M. Cioran, Na szczytach rozpaczy, Kraków 1992, s. 3-28.

— Kania Ireneusz, Ścieżki nocy, Znak, Kraków 2001, s. 182-224.

— Kuta Grzegorz Marcin, „Zły demiurg" w myśli Emila M. Ciorana, [w:] Oblicza gnozy, red. Elżbieta Przybył, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2000, s. 115-128.

— Lisicki Paweł, W matni, „Znak” 1992, nr 2, s. 93-102.

— Michalski Cezary, Ćwiczenie z bezstronności, Arcana, Kraków 1999, s 31-40.

— Mikołejko Zbigniew, Smutek salonu, „Twórczość” 1994, nr 10, 85-90.

— Rowiński Cezary, Cioran albo granice sceptycyzmu, „Literatura na świecie” 1978, nr 2 (82).

— Sawicki Adam, Nurt nihilistyczny, [w tegoż:] Absurd — Rozum — Egzystencjalizm w filozofii Lwa Szestowa, ZW Nomos, Kraków 2000, s. 264-269.

— Skarga Barbara, O cynizmie słów kilka, [w tejże:] O filozofię bać się nie musimy. Szkice z różnych lat, PWN, Warszawa 1999, s. 213-221.

— Ugniewska Joanna, Cioran, „Odra” 1991, nr 9, s. 46-50.

— Wodziński Cezary, Światłocienie zła, Wrocław 1998, s. 279-287.

— Zabłocki Keztsztof, Cioran — story, „Literatura na świecie” 1990, nr 11 (232), s. 282-300.

— Zabłocki Krzysztof, Cioran, „Literatura na świecie”, 1990, nr 11 (232), 206-207.

— Zagajewski Adam, Poezja i wątpliwość, „Gazeta Wyborcza” 1997, nr 128, s. 14.

Zestawienie wybranej bibliografii polskojęzycznej

— Emil Cioran — wybrana bibliografia. Zestawili Stanisława Andrysewicz i Krzysztof Jóźwiak, Internetowy Magazyn Filozoficzny „HYBRIS”, Instytut Filozofii Uniwersytetu Łódzkiego, 2002, nr 2. http://www.filozof.uni.lodz.pl/hybris/Start.htm

— Suplement do bibliografii Emila Ciorana. Zestawił Grzegorz Marcin Kuta, Internetowy Magazyn Filozoficzny „HYBRIS”, Instytut Filozofii Uniwersytetu Łódzkiego, 2002, nr 2. http://www.filozof.uni.lodz.pl/hybris/Start.htm

II. Bibliografia obcojęzyczna

Książki Emila M. Ciorana wydane w języku francuskim

— Précis de décomposition, Paris: Gallimard, 1948.

— Syllogisme de l'amertume, Paris: Gallimard, 1952, 184 ss.

— La Tentation d'exister, Paris: Gallimard, 1956, 235 ss.

— Histoire et utopie, Paris: Gallimard, 1960, 194 ss.

— Chute dans le temps, Paris: Gallimard, 1964, 195 ss.

— Le Mauvais démiurge, Paris: Gallimard, 1969, 191 ss.

— Valéry face à ses idoles, Paris : l'Herne, 1970, 47 ss.

— De l'lnconvénient d'être né, Paris: Gallimard, 1973, 246 ss.

 — Essai sur la pensée réactionnaire: à propos de Joseph de Maistre, [Paris] : Fata Morgana, 1977, 78 ss. + ill.

— Écartèlement, Paris: Gallimard, 1979, 178 ss.

— Exercices d'admiration. Essais et portraits, Paris: Gallimard, 1986, 213 ss.

— Des Larmes et des saints, Paris: L'Herne, 1986, 132 ss.

— Aveux et anathèmes, Paris: Gallimard: 1986, 145 ss.

— Sissi ou la vulnérabilité, dans Jean Clair (dir.), Vienne 1880-1938. L'Apocalypse joyeuse, Paris: Centre Pompidou, 1986, 794 ss.

— Sur les cimes du désespoir, Paris: L'Herne, 1990, 228 ss.

— Entretiens avec Sylvie Jaudeau; Cioran (suivis d')une analyse des oeuvres, Paris: José Corti, 1990, 92 ss.

— Le livre des leurres, Paris: Gallimard, 1992, 263 ss.

— Bréviaire des vaincus, Paris: Gallimard, 1993, 112 ss.

— Le crépuscule des pensées, Paris: L’Herne 1991, 253 ss.

— Entretiens, Paris : Gallimard, 1995, 319 ss.

— Oeuvres, [éd. par Yves Peyré], Paris: Gallimard, 1995, 1818 ss. + il.

— Anthologie du portrait : de Saint— Simon à Tocqueville, Paris: Gallimard, 1996.

— Cahiers 1957-1972, Paris: Gallimard, 1997, 998 ss.
 

Ważniejsze obcojęzyczne opracowania dotyczące Ciorana

— Bollon Patrice, Cioran, l'hérétique, Paris : Gallimard, 1997, 307 ss.

— Bondy Francois, Gespräche mit James Baldwin, Carl J. Burckhardt, Mary McCarthy, E. M. Cioran, Witold Gombrowicz, Eugene Ionesco, Karl Jaspers, Hans Mayer, Slawomir Mrozek, Nathalie Sarraute, Ignazio Silone, Jean Storobinski, Wien, München, Zürich: Europaverlag 1972, 166 ss.

— Cahn Zilla Gabrielle, Suicide in French thought from Montesquieu to Cioran, New York: P. Lang, 1998, 438 ss.

— Diaconú Alina, Preguntas con respuestas : entrevistas a Ionesco, Cioran, Borges, Girri, Sarduy, Buenos Aires : Editorial Vinciguerra, 1998, 123 ss.

— Ghinea Simion Vrancea, Mircea Eliade si Emil Cioran în tinerete, Bucuresti : Editura Elisavaros, 1998, 240 ss.

— Gurzinska Aleksandra, Essays on E.M. Cioran (Rasinari 1911— Paris 1995), Costa Mesa [California]: ARA, 1999, 222 ss.

— Guth Rupert, Die Philosophie der einmaligen Augenblicke : Überlegungen zu E.M. Cioran, Würzburg : Königshausen & Neumann, 1990, 261 ss.

— Heres Doris, Die Beziehungen der französischen Werke Emile Ciorans zu seinen ersten rumänischen Schriften, Bochum : Brockmeyer, 1988, 463 ss.

— Ionita de Florin, Viata si opera lui Emil Cioran, Bucuresti : Editura R.A.I., 1998, 190 ss.

— Jakob Michael, Aussichten des Denkens, München : W. Fink Verlag, 1994, 220 ss.

— Jarrety Michel, La morale dans l'écriture : Camus, Char, Cioran, Paris : Presses universitaires de France, 1999, 164 ss.

— Jaudeau Sylvie, Cioran, ou, Le dernier homme, Paris : J. Corti, 1990, 173 ss.

— Jung Irmeli, Cioran Emil, Cioran: l'élan vers le pire, Paris: Gallimard 1988, 45 ss.: ill.

— Kluback William/ Finkenthal Michael, The temptations of Emile Cioran, New York : P. Lang, 1997, 228 ss.

— Liiceanu Gabriel, Itinéraires d'une vie : E.M. Cioran ; suivi de, Les continents de l'insomnie : entretien avec E.M. Cioran, Paris : Michalon, 1995, 143 ss.

— Martini Mario, Forme dell'impegno morale : Sartre, Adorno, Cioran, Assisi : Porziuncola, 1991, 294 ss.

— Moret Philippe, Tradition et modernité de l'aphorisme : Cioran, Reverdy, Scutenaire, Jourdan, Chazal, Genève : Libr. Droz, 1997, 425 ss.

— Necula Ionel, Cioran, scepticul nemântuit, Tecuci [Romania] : Editura Demiurg, 1995, 123 ss.

— Oltean Dan, Mistica metafizica la Cioran, Timisoara : Editura Helicon, 1996, 135 ss.

— Parfait Nicole, Cioran ou le défi de l'être, Paris : Desjonquères, 2001, 248 ss.

— Rodríguez García, José Luis, Pliegues de la razón moderna : (de Descartes a Ciorán), Zaragoza: Mira, 1993, 213 ss.

— Savater Fernando, Ensayo sobre Cioran, Madrid : Espasa Calpe, 1992, 186 ss.

— Sora Mariana, Cioran, jadis et naguère, Paris : L'Herne, 1988,104 ss.

— Steinhardt N., În genul lui Cioran, Noica, Eliade, Bucharest : Humanitas, 1996, 197 ss.

— Stolojan Sanda, Au balcon de l'exil roumain à Paris : avec Cioran, Eugène Ionesco, Mircea Eliade, Vintila Horia, Paris: L'Harmattan, 1999, 344 ss.

— Tiffreau Philippe, Cioran, ou, La dissection du gouffre, Paris : H. Veyrier, 1991, 181 ss.

— Tripodi Anna Maria, Cioran, metafisico dell'impossibile, L'Aquila : Japadre, 1987, 141 ss.

— Vasiliu-Scraba Isabela, În labirintul rasfrîngerilor : Nae Ionescu prin discipolii sai Petre Tutea, Emil Cioran, C- tin Noica, Mircea Eliade, Mircea Vulcanescu, Vasile Bancila, Slobozia [Romania] : Editura Star Tipp, 2000, 260 ss.

Emil Cioran na stronie GNOSIS: Pokusa istnienia oraz Święci i łzy O Cioranie: G.M. Kuta „Zły demiurg” w myśli Emila M. Ciorana, Emil M. Cioran – Bibliografia oraz D. Czaja Czarna rozpacz.